KOTA KINABALU

Onze volgende bestemming is Kudat en daar gaan we de Narid uit het water halen  voor het jaarlijkse onderhoud. Nu is volgens sommigen de werf in Kudat ‘wel oke’, maar moet je al je materiaal al op voorhand kopen omdat daar niks te vinden valt. Anderen vertellen dan weer dat je in Kudat wel alles kan krijgen...Nu ja, voor alle zekerheid gaan we hier in Kota Kinabalu, wat trouwens een hele grote stad is toch maar al op zoek naar antifouling en een hardware store.
Eerste winkel die we aandoen; Fook Fah ( bij de markt), de verdeler van Kosan Kofill, de goedkoopste antifouling die je hier kan vinden en die volgens de specificaties langer meegaat dan al het veel te dure spul dat ge bij ons kunt kopen zoals International, Hempel of andere zeer dure antifoulings die maar kre een jaar meegaan. Maar omdat we het prijsverschil van deze goedkope antifouling toch niet zo groot vinden met de zeer geprezen Jotun, gaan we toch ook nog maar eens naar de Jotun verdeler. Mr Lee van Jotun blijkt een zeer goede verkoper te zijn, die ons bijna overtuigd om ook nog een grondverf te kopen en een product om de boot te ontvetten. Maar voor de volledigheid ( en het gemak, want 20 liter verf aan boord krijgen is nog geen lachertje) telefoneren we ook nog eens naar de werf in Kudat om te informeren of we daar misschien ook Jotun kunnen krijgen. En wat blijkt, natuurlijk hebben zij dat beschikbaar en bovendien 20% goedkoper als bij Mr Lee!
Bij de ‘Hang On Hardware Shop’ in Inaman, volgens onze info de beste doe-het-zelf winkel in heel KK en omstreken, hebben ze maar twee items van wat op onze lange waslijst staat, nml schuurpapier en verfbakjes. Tja...toch wel niet simpel om hier in Malaysia aan het juiste materiaal te geraken.

De kampung waar we voor liggen

SUTERA HARBOUR RESORT

Oke, de marina in Kota Kinabalu is dan wel duur (naar Maleisische normen toch) maar ook heel sjiek.  Het Sutera Harbour Resort omvat trouwens niet alleen de jachthaven, maar ook nog 2 hotels, een golfclub, 5 zwembaden met handdoekservice, talrijke bars en restaurants, je kan er zowat elke sport beoefenen die je je maar kan inbeelden en er is een gratis shuttledienst naar de stad. Het hele complex ziet er op het eerste zicht ook heel mooi onderhouden uit (zitten we nog wel in Maleisië???) en is ongelooflijk groot. Zo groot dat we vrezen dat onze post er wel eens verloren zou kunnen gegaan zijn.
We hadden post naar hier laten opsturen en gisteren, toen we telefonisch informeerden of die al was aangekomen, werden we wel 3 keer doorverbonden en wisten ze van niks. Daarom dat we zelf maar eens komen kijken, maar gelukkig blijkt het pakje vanmorgen gearriveerd te zijn op de Marina Office. 
Mooi zo!

MIRI-KOTA KINABALU 26 en 27 juni

We vertrekken met een beetje wind, maar zoals gewoonlijk is het tegen de middag windstil. Een erg rustige dag dus, tot ik s avond mijn kookpotten boven haal en begin te koken.  En dat is ook weer zo typisch op de Narid. Meestal als ik begin te koken, krijgen we ofwel plots veel wind
of een onweer of wordt de zee ineens erg ruw of... maar deze keer valt het zuchtje wind dat er stond helemaal weg en beginnen we heel erg te schommelen op de swell.  Gevolg is dat ik weer handen te kort kom in de galley om potten en pannen op het vuur te houden, ondertussen patatten te schillen en groenten te kuisen en ervoor te zorgen dat niks de grond op gaat.
Gelukkig komt de wind in de late avond wel weer terug en kunnen we tot de volgende morgen zeilen, want dat slaapt toch veel rustiger voor diegene die niet van wacht is.


De volgende dag arriveren we ietsjes na de middag in Kota Kinabalu. Omdat we de jachthaven van KK erg prijzig vinden, leggen we ons een beetje buiten de stad, tussen een paaldorp en het Shangri-La hotel voor anker. Geen slecht plekje, maar blijkbaar niet erg populair onder de yachties, want er ligt maar 1 andere boot. Nochtans liggen we hier maar een busritje van de stad verwijderd en sparen we zomaar eventjes  € 25 / nacht uit aan docking kosten voor de Narid. Ook is de jetty van de kampung, waar we onze dinghy  mogen aan vastknopen, weliswaar een beetje kramikkig maar wel gratis en geen  € 8 /dag zoals in de marina om de bijboot daar te parkeren indien we voor de jachthaven zouden gaan liggen. 

Zo verdwijnt de jungle van Borneo

MIRI - KOTA KINABALU

Dat is nu elke keer hetzelfde. Op het laatste moeten we ons nog altijd haasten en spoeden om weg te geraken. Zo ook dus vandaag.


We moeten eerst nog de marina betalen, dan gaan uitklaren ( toch wel eer rare gewoonte hier in Maleisië om in elke plaats te moeten in- en uitklaren) en boodschappen doen. Ja weeral boodschappen, we doen precies niet anders. Nu die boodschappen die waren eigenlijk voor gisteren gepland, maar wegens omstandigheden zijn die er toen overgeschoten en verschoven naar vanmorgen. Trouwens, toen we gisteren onze trip aan het plannen waren, kwamen we tot de conclusie dat we beter na de middag konden vertrekken. De eerste dag een 25 mijl afleggen om dan tegen de grens van Brunei te overnachten, gewoon langs de kant zoals we al meer hebben gedaan en dan de volgende dag vroeg te vertrekken om de resterende 150 mijl non stop door te zeilen. Op die manier hebben we een hele namiddag tijd om met daglicht aan te komen.


Dus zo gepland zo gedaan, alleen mogen we vandaag niet teveel meer treuzelen en moeten maken dat we voortdoen.

MIRI 19 tot en met 25 juni

Miri is niet echt een topbestemming, maar voor de gewone toerist een goede ‘gateaway’ naar de nationale parken van Sarawak en voor ons een goede plek om aan de boot te klussen. De jachthaven is echt niet duur en met de fiets ( we hebben er wel een paar dagen op moeten wachten) ben je van de marina op 10 minuten midden in de stad.


We demonteren dan ook de venster van de salon, die onlangs is beginnen lekken en kitten die overnieuw.  Springen erg kwistig om met zoet water om allerlei dingen te spoelen zoals windvaan, ankerbak, het oprolsysteem van de genua. Profiteren ook nog eens van al dat zoet water om het standley steel in het zuur te zetten en overvloedig af te spoelen. Laten het genua zeil herstikken bij de zeilmaker. Het stiksel van de strook sunbrella was vergaan door de zon en moest vernieuwd worden. Doen onderhoud aan de motor en kijken de mast en de verstagingen na. Huren ook nog eens een auto en rijden over de grens van het mini staatje Brunei ,30 min rijden van Miri. We rijden juist alleen maar effe binnen, laten onze paspoorten afstempelen en keren meteen om, terug naar Maleisie zodat we opnieuw een Maleisische stempel krijgen waarmee we weer 90 dagen in het land mogen verblijven. Niet dat we van plan zijn om hier nog eens 3 maanden te blijven, maar anders vliegen we binnen 14 dagen buiten en dat is toch wel iets te vroeg.


Ondertussen krijg ik ook nog een blaasontsteking en moet zo dikwijls plassen dat ik niet te ver weg durf te gaan van een toilet en krijgt Dirk een zonnesteek van al dat poetsen op dek. Ja de zon schijnt hier onverbiddelijk en zelfs na vier jaar moeten we er nog steeds voorzichtig mee omspringen.


Bijgevolg vliegen de dagen hier zo voorbij en voor we er erg in hebben liggen we hier al meer dan een week. Hoog tijd dus om ons boeltje weer in te pakken en weer verder te zeilen. 

NIAH CAVES

De Niah Caves zijn kalkstenen grotten en nogal beroemd door hun geschiedenis. In 1950 werd hier een 25000 jaar oude schedel opgegraven van een jonge Homo sapien. De Diep Scull, zoals hij genoemd wordt stamt af van de eerste moderne bevolkingsgroep van het Oosten. Een ontdekking die nogal in tegenspraak is met de theorie dat de ‘mens’ oorspronkelijk vanuit het Midden Oosten komt en van daaruit verspreid geraakte over dit deel van de wereld.


Samen met Dick & Anita (Kind of Blue)  en Willy ( van Freebird) huren we een auto om de grotten te gaan bezoeken.  Een oude Toyota Crown die zijn beste tijd al lang voorbij is en een beetje moeilijk stuurt met een kleiner links voorwiel. Maar er is bijna geen verkeer op de weg en het is bovendien een mooie rit.


De ‘grote’ grot is inderdaad enorm en heel anders als al de andere grotten die ik al ooit gezien heb. In de eerste helft van de grot is er tamelijk veel licht door de zon die via spleten en gaten binnenkomt, maar in de tweede helft is het pikdonker. Echt stikdonker zonder dat er ergens een lampje te bespeuren valt. We hebben wel zaklantaarns mee, maar eerlijk gezegd is dat wel eens een andere ervaring om zo een grot te bezoeken.


De grot zit ook vol vleermuizen en zwaluwen, en de Niah zwaluwnesten zijn erg populair in China.  Men gelooft dat het kleverige speeksel dat gebruikt wordt om het nestje te bouwen een geneeskrachtige werking heeft en bijgevolg wordt deze lekkernij van Borneo heel duur verkocht in China. Op de markten van Hong Kong en Singapore kunnen deze nesten tot over US$ 1000 per kg opbrengen.


Twee tot drie maal per jaar worden deze nesten geoogst. In de grot zien we dan ook vele dunne ‘ironwood’ palen van het plafond van de grot naar beneden hangen, die gebruikt worden om naar boven te klimmen en op acrobatische wijze de nestjes van het plafond te plukken. Dit werkje is echt niet zonder gevaar en de mannen die dit doen mogen zeker niet te dik zijn.


De Painted Cave heeft muurschilderingen die dateren van 1000 jaar geleden  maar die is momenteel gesloten wegens herstellingswerken. Spijtig, en dat zal dan voor een volgende rondje rond de wereld zijn, maar wat we vandaag gezien hebben was al zeker de moeite waard om tot hier te komen.

MIRI

In Miri kan je voor een habbekrats een fiets huren voor een week. Erg handig, want de marina ligt net iets te ver van de stad om er te voet naar toe te gaan en de taxi’s zijn niet echt duur, maar rekenen naar Maleisische normen toch wel erg door. Alleen, de fietsen zijn voorlopig allemaal verhuurd en we moeten tot dinsdag wachten tot er een paar vrijkomen. 


Nu we in de stad zijn, kijken we er gelijk ook eens rond, maar moeten toegeven dat de reisgids gelijk heeft. Miri zelf stelt niet zoveel voor. Het Handicraft Centre heeft anders wel interessante spullen en vermits die aan het opruimen zijn als wij er passeren, moeten we daar volgende week zeker nog eens binnen springen. 

NAAR MIRI 13 tot 15 juni

Van de mondig van de rivier tot Miri is het ongeveer 200 nautical mijl die we eventueel non-stop wilden varen, maar omdat we halfweg een veld olie-boorplatforms moeten doorkruisen willen we dat stuk toch zeker bij daglicht doen.


De eerste avond is het anders wel zonde om te stoppen want we maken nog steeds een mooie voortgang puur op windkracht. Maar als we door blijven gaan dan zitten we straks midden in de nacht tussen die booreilandjes, dus tegen een uur of 11 s avonds varen we richting kust en laten op een halve mijl van land het anker vallen. Het is niet echt ideaal en omdat we zo open liggen deinen we nogal mee op de golven, maar we zijn zo moe dat we er niet veel van merken en ondanks het geschommel lekker slapen.


Na een paar uurtjes slaap vertrekken we  de volgende morgen alweer voor dag en dauw. We maken er terug een lange dag van en net zoals gisteren gooien we zomaar ergens ,op een halve mijl van de kust, het anker uit voor een paar uurtjes rust.


‘S Morgens heel heel vroeg hijsen we weer de zeilen voor het laatste stukje naar Miri en leggen er in de namiddag aan in de marina. Mooi aan de steiger met water maar geen elektriciteit, want ze hebben geen plug meer om onze elektriciteitskabel  mee aan te sluiten ; pech voor ons dus. 

RAJANG RIVIER 11 tot 13 juni

Van zodra het tij gekeerd is halen we het anker binnen en laten Sibu achter ons. Ongeveer 5 uurtjes laten we ons meenemen door de stroom en stopppen dan voor de deur van een longhouse. Eigenlijk tamelijk vroeg want we zouden nog gemakkelijk 1 tot 2 uur kunnen meeliften op de stroming, maar het is zachtjes beginnen regenen en we weten niet wat we verder van dit weer mogen verwachten. Bovendien stoppen we ook nogal bewust dicht bij een longhouse, want we hopen er stiekem op om dan uitgenodigd worden om zo een traditioneel huis eens van binnen te zien. Maar...hoewel we hier heel goed liggen voor de nacht mislukt de opzet.


De volgende morgen vertrekken we al om 7 uur in de ochtend en hadden gerekend op een paar uur stroom mee, maar het keert weer vroeger als verwacht. Ja t is toch altijd tellen maar nog meer gissen, maar omdat we dus tegen 10 uur nog maar moeizaam vordering maken, nemen we gewoon pauze. Op de kaart weer in de buurt van 2 longhouses, maar in werkelijkheid lijken ze verlaten! Enfin na een paar uurtjes zetten we onze toch verder en stoppen dan weer 20 nm voor de monding van de rivier, op een mooi plekje om ‘s nachts geankerd te liggen.


We hebben nog een halve dag nodig om de rest van de rivier af te varen en eens terug op zee, zetten we gelijk rechtstreeks koers naar Miri.  

Longhouse

SIBU

Sibu is echt een grote stad, maar er valt niet veel te beleven. Na de Chinese tempel en de markt hebben we het zoal gehad. Ja er is nog wel een moskee en een kerk en een museum, maar we hoeven nu echt niet elk museum in Maleisië gezien te hebben. Van de markt moet anders wel gezegd worden dat die de moeite is. De grootste overdekte markt van Maleisië met duizenden kraampjes die alles verkopen van verse groenten tot levende kippen.

Na 1 dag Sibu vinden we het dan ook goed en besluiten om morgenmiddag, met het tij mee, de noordelijk arm van de Rajang rivier te volgen terug richting zee. 

RAJANG RIVIER

Hier in het midden van de jungle blijven liggen heeft geen zin, dus we gaan gewoon door. Kind of Blue staat trouwens ‘stand by ‘ en wilt ons langszij nemen in geval dat... Maar als de motor op 1600 toeren draait voelen we weinig trilling en lukt het allemaal. Tot we vastlopen op een zandbank. Met onze winkiel geraken we daar zomaar niet van af en moeten de motor serieus aanspreken om weer los te geraken. Maar...dat ongelukje blijkt meer een gelukje te zijn, want wanneer we weer vrij zijn, zijn we ook van de abnormale trillingen vanaf. Oef, is dat een opluchting.


In Sibu  is het niet evident om een ankerplaats te vinden. We hadden gehoopt ergens op een zijrivier te gaan liggen, maar die zijn absoluut niet geschikt. Het duurt dan ook 4 mijl en bijna een uur voor we  uiteindelijk vlak voor de stad, een beetje uit het vaarwater, het anker uitgooien. Achteraf gezien is dit plekje nog helemaal niet zo slecht gekozen, want we moeten maar juist de rivier oversteken met de bijboot en kunnen die dan vastknopen aan het dockje van het Shell tankstation. We mogen  zelfs de Kind of Blue en Narid aan datzelfde dockje vastknopen, maar dat zien we niet echt zitten, want tussen die vissersboten en andere roestbakken vrezen we dat er niet lang veel zal overschieten van ons polyester scheepje.

Ferry's op de Rajang rivier, ze zien er snel uit en gaan ook snel met behoorlijk veel lawaai

RAJANG RIVIER

In de voormiddag gaan we naar de markt en wandelen vervolgens nog eens door het stadje.

Na de middag varen we verder de rivier op, maar hebben deze keer niet goed gegist. Het leek erop dat de stroom gedraaid was, maar we hebben toch nog een hele tijd stroom tegen en gaan maar tegen een slakkengangetje vooruit. Nu zijn we wel niet echt gehaast, want we moeten vanavond nergens zijn. De rivier is zo breed dat we gewoon zomaar ergens aan de kant kunnen gaan liggen.


Tegen valavond, wanneer we iets langzamer gaan varen om een plekje uit te zoeken, ondervinden we ineens een sterke trilling op het stuur. Bij een laag toerental is die trilling zelfs zo erg dat de hele boot ervan davert. Heel raar, want twee dagen geleden hebben we inderdaad de schroef precies een slag horen overslaan en is de motor stil gevallen toen Dirk meteen daarop achteruit is geslagen. Maar de motor sloeg meteen van de eerste keer weer aan toen we opnieuw startte. We zijn toen nog een paar uur zonder enige problemen doorgevaren tot Sarikei en vandaag verliep ook alles heel normaal...tot nu...!
Sh****....Hopelijk hebben we toen niks tegen onze schroef gehad en is die nu niet kapot  maar hangt er alleen maar iets in. Maar hier in de rivier in dat bruine water, waar je je dikke teen al niet meer ziet als je je voet tot je enkel in het water steekt, en waar mogelijks krokodillen in rondzwemmen, hebben we toch niet zoveel zin om onder de boot te gaan kijken.

SARIKEI

Gisteren zijn we nog tot in Sarikei geraakt, een stad(je) midden in de jungle. Het was er even uitvogelen waar we ons weer eens konden parkeren, maar in de zijrivier vlak over de customs liggen we prima.


Eigenlijk valt er niet echt veel te doen of zien in Sarikei, maar desondanks vinden we het toch een leuk stadje. Het is niet groot maar toch kan je er alles krijgen en het heeft een goede versmarkt. Maar het zijn vooral de Sarikei-ers zelf die hier de stad maken. Ze zijn echt heel vriendelijk en nieuwsgierig en diegene die durven komen graag een praatje maken. We zijn dan ook de eerste toeristen van dit jaar (vorig jaar zijn hier ook eens twee zeilboten gestopt) en ze vinden het wel stoer om eens met buitenlanders te babbelen.

RAJANG RIVIER

Om een rivier te bevaren moet je altijd tellen en gissen. Tellen wanneer het eb of vloed is en gissen wanneer de stroom keert, want op een rivier loopt die stroom algauw tot 2+ knopen op.


Vandaag komen we uit dat de stroom rond het middaguur keert, dus tijd zat om wel twee potten koffie leeg te drinken en op het gemakje wakker te worden.


Wanneer we ankerop gaan kunnen we het eerste stukje  zeilen dat is toch wel een beetje een aparte ervaring. Omdat de rivier hier ook nog hel breed is doet het ons eigenlijk wat denken aan op de Schelde varen. Alleen is hier heel veel natuur en horen we heel veel vogels, is het hier heel rustig en bijna geen verkeer, zien we sleepboten met bomen ipv sleepboten met containers en...nee nee, eigenlijk valt het helemaal niet te vergelijken maar toch voelden we ons eventjes bijna weer thuis.

TG KRUIN - RAJANG RIVIER

Vroeg in de morgen staat er een beetje wind,  genoeg om meteen het anker binnen te halen en onderweg wakker te worden met een tas koffie. Want ja, als je moet wachten tot de koffie klaar is , is de wind misschien al weer weg. Maar we kunnen niet klagen want hij blijft tot de lunchpauze.


Vandaag maken we het tot de Rajang rivier, die we de volgende dagen willen opvaren tot de stad Sibu, een zestigtal mijl landinwaarts. 

TWEEDE POGING

De tweede poging om naar Pulau Lakei te varen is meer succesvol. We geraken er zonder squalls of sumatra’s ...maar er staat dan ook helemaal niks wind.


Het eilandje zelf, onderdeel van het Bako Nationaal Park ziet er ferm uit, maar de ankerplaatsen die er staan bij aangegeven vinden we niet geschikt. Toch zeker niet bij een tijde verschil van meer dan 4 meter ( het is nu springtij). 1 boot zou hier misschien wel een plekje vinden, maar voor twee boten schiet er niet genoeg ruimte over om rond het anker te swingen. En daarbij liggen er nogal veel rotsen op de bodem zodat het anker geen grip krijgt. 


Twee nautical mijl verder, bij het vasteland vinden we een beter plekje. Een kleine baai waar we bij zonsondergang proboscis apen hopen te zien op het strandje. We installeren ons dan ook tegen dat de schemer invalt  met de verrekijker in de kuip, maar buiten muggen en nono’s spotten we niks.

SANTUBONG - PULAU LAKEI

In de late voormiddag, wanneer het  opkomend tij is en we vermoeden dat er terug genoeg water staat boven de drempel van de rivier zodat we er zonder problemen over geraken, zetten we koers naar Lakei eiland, bij het Bako Nationaal Park. Maar zover geraken we vandaag niet.


Voor we nog op zee geraken zien we de bekende zwarte wolk vanuit het westen op ons afkomen en omdat we liever safe dan sorry zijn, draaien we om en varen terug vanwaar we kwamen of zelf nog een bochtje verder de rivier op.


Als we na een uurtje terug voor anker liggen vinden we onszelf maar erg flauwe watjes, maar wanneer het na een half uur weer begint te stuiven zijn we toch maar wat blij dat we er niet middenin zitten. Want hier op de rivier liggen we echt heel goed beschut, maar op zee gaat het er precies weer heftig aan toe.


Enfin, zoals gewoonlijk duurt het deze keer ook niet zo lang, maar tegen dat het over is, is het wel te laat om vandaag nog eens te vertrekken.